Tau vevela

El tau vevela O se tasi o mea e sili ona fiafia iai tagata uma: agamalu ma malu tau i le tausaga atoa, laufanua lanumeamata, manu ma laʻau i soʻo se mea… E aunoa ma se masalosalo, o le toʻatele o tatou ua manaʻo e mafai ona fiafia i se tau faʻapea. Masalo mo lenei mafuaʻaga i latou oe mafai ona o atu iina ma le faʻamoemoe o le faʻaaluina o se maoaʻe tafaoga.

Ae, faʻapefea ona faʻailoaina mai lenei tau? O fea e tu ai? Mai lenei ma sili atu tatou talanoa i lenei faʻapitoa.

O le teropika tau uiga

O loʻo tu i le va o le 23º latitu latitu ma le 23º latitu i saute, o lenei ituaiga tau E iloga i le mauaina o le averesi vevela i luga atu o le 18ºC. E le tupu lava ni maalili, o lona uiga e tumau pea le fua i luga ole 0ºC, ma e le mago foʻi.

O loʻo tatou nofo aitalafu i lenei tau ile tau ole oso mai ole la e maua mai i nei itulagi, e maualuga ai le vevela. O le susū o le vevela e masani foi ona maualuga tele. I se faʻaopopoga, o le tu latalata i le equator, o lona uiga, o le laueleele itulagi o le malulu matagi o le tasi itulagi feiloaʻi ma le mafanafana matagi o lona faʻafeagai, latou i ai le tumau maualalo paʻu sisitema. O lenei faiga ua taʻua o vavaega faʻatasi fesoʻotaʻiga, ma e nafa ma timuga ona o le tele o loʻo iai i lenei itu ole lalolagi.

O le a le vevela?

E pei ona tatou vaaia muamua, i le tau vevela e leai ni aisa ma o le averesi o le vevela e tumau i luga atu o le 18ºC. O lona uiga e leai ni vaitau e pei ona tatou faia i itulagi feololo, e vaʻaia lelei ai spring, summer, fall ma winter. Afai oei ai i se teropika nofoaga, e leai se tau mafanafana poʻo se vaitau malulu.

E le gata i lea, o le fesuiaiga o vevela i le aso atoa e maualuga tele, i le tulaga o le oscillation vevela i aso uma mafai mafai sili atu i le oscillation vevela faʻaletausaga.

Monsoons

O le mononofo o le matagi vaitau e maua ai timuga mamafa ma lologa. O le monotaga moni o le tasi e tupu i Sautesasae Asia, e ui lava i Ausetalia, Amerika ma Aferika latou na gaosia foi. E lua ituaiga: taumafanafana ma le taumalulu, aua o le matagi e suia le itu ia latou taʻitasi.

Matagi matagi

O le matagi vevela e masani ona agaʻi i luga ituaiga, ma o le mafuaʻaga lea faʻalautelega ao atinaʻe faafetai o lea laufanua mafai ona vaaia lanumeamata i taimi uma.

Ituaiga

Atonu tatou te manatu e naʻo le tasi le ituaiga, ae o le mea moni e tele, e tofu ma ona lava uiga eseʻese. O mea nei:

Tau mafanafana o le tau

O lenei ituaiga tau e 3º i matu ma saute o le ekueta. E iloga i le maua vevela mafanafana, ma tele timuga, o sili atu nai lo 60mm / masina. E i ai se vaitau puupuu vaitau, ae 2000mm pa'ū i tausaga uma, faia o le laufanua evergreen.

E tupu i totonu o Aferika tutotonu, tele o Amerika i Saute, matu o Ausetalia, Amerika Tutotonu, ma saute o Asia. Faʻataʻitaʻiga:

• Equatorial: O le tau vevela lea tatou te mafaufau i ai i taimi uma tatou te mafaufau ai i le faʻaaluina o ni nai aso malolo i luga o le matafaga siʻomia e niu poʻo le ulufale atu i se togavao o loʻo iai parrot poʻo r. O le maualuga averesi vevela o 18ºC.
• Mononone: e maualuga le vevela ile tausaga atoa, ma e timu timuga i taimi timuga.
• Laʻititi-tutusa: E i ai sona puʻupuʻu puʻupuʻu umi ma o se vaitau timuga umi.

Tau vevela matutu

Lenei ituaiga o tau e maua i le va o le 15º ma le 25º latitude, o nofoaga sili ona faʻaalia o Arapi, Sahel (Aferika), poʻo nisi itulagi o Mexico po o Pasila. E iloga i le maua o se vaitau matutu lea e tumau mo ni masina, ma le isi timu. O le vevela e maualuga tele ona o le mea moni o le ea tele e mautu ma mago foi. O ni faʻataʻitaʻiga o:

• Tau Sahelian: E i ai se umi umi vaitaimi vaitau nofoia lua vaetolu o le tausaga, lea o le timu e faʻaititia i le va o 400 ma 800mm.
• Tau o Sudan: E faʻailoaina e ala puʻupuʻu ae o vaitaimi tetele o timuga.

Tau maualalo

O lenei ituaiga tau e tali tutusa lava ma le teropika, e ui lava o le vevela e maualalo (faʻalagolago i le eria, o le averesi o le 17-18ºC) ma e timu laʻititi, o lea e masani ona faʻavasegaina i totonu o le tau feololo. E mafai ona tupu aisa malulu, ae e le masani ai.

Maua i nofoaga pei New Orleans, Hong Kong, Seville (Spain), Sao Paulo, Montevideo poʻo le Canary Islands (Spain).

Olaga i le tau vevela

fauna

O manu e nonofo i nofoaga ma lenei maoaʻe o le tau e matele ina pupula o latou lanu, e matua ofoofogia lava. O se faʻataʻitaʻiga o lenei o le manufelelei, pei o le sega. Tele o latou e nonofo i laau, ae e iai isi e mafai ona tatou mauaina i taufusi poʻo vaitafe, pei o anaconda gata poʻo reticular python. Ae le gata i manulele ma meaolaola e nonofo ai iinei, e oʻo foi i meaola e faasusu, e pei o manuki, le paie poʻo ni felines, pei Eelam, nameri o jaguars.

Afai tatou te talanoa e uiga i iʻa ma amphibians, iinei o le a tatou maua ai le carnivorous piranhasle lapoa sami sami, lapisi po o le rane lanumeamata mumu mata e tosina tele i ai le mafaufau.

Flora

E manaʻomia e le laau le vai e ola ai, ma a manaia le tau ma e tele foi mea e maua… mea uma, e aofia ai ma meaʻai ma minerale, e oʻo atu i mea maualuluga. oo atu i le 60m. Ae o le mea moni, o se laʻau o lenei lapoʻa faʻaalu tele tele avanoa, aua e mafai ona i ai sona pale tele mita i le lautele; Ma le mea moni, o laʻau e faʻatupu i lalo ifo o le tele o faigata faigata tuputupu ae ma aapa tagata matutua. Mo lenei mafuaʻaga, e foliga mai e tele isi laʻau nai lo le mea moni. O le mea e lelei ai, o le natura e matua sua ma e i ai gafa o laʻau, pei o Begonia, ua aʻoaʻo e faia le tele o le malamalama e oʻo atu ia latou.

O ni faʻataʻitaʻiga o laʻau vevela o:

• cocos nucifera (niu)
• Ficus benghalensis (nokeli mati)
• Mangifera indica (mago)
• Persea americana (avoka)
• durio zibethinus (durian)

Tatou faʻaiʻu i lenei matagofie matagofie goto o le la. Ete manaʻo? 🙂