Munguva yezhizha tembiricha munzvimbo zhinji dzepasi dzakanyanya kwazvo. Ichi chinhu icho isu tese takafungidzira, asi dzimwe nguva kupisa kunogona kuwedzera uye zvakare inotora mazuva akati wandei, vhiki uye kunyange mwedzi.
Ichi chiitiko chinozivikanwa se kupisa kupisa, uye inogona kuve nemhedzisiro yakakomba kune hutano uye hupenyu.
Chii chinonzi kupisa?
Mhepo inopisa ndeye episode yetembiricha yakanyanya mushe inogara kwemazuva akati wandei kana mavhiki uye zvakare inokanganisa chikamu chakakosha chenyika yenyika. Mazuva mangani kana vhiki? Chokwadi ndechekuti hapana dudziro ye "zviri pamutemo", saka zvinonetsa kudoma kuti mangani.
MuSpain zvinonzi inguva yekupisa panonyorwa tembiricha dzakanyanya (kutora nguva ya1971-2000 sereferenzi) mune gumi muzana yenzvimbo dzemamiriro ekunze kwemazuva matatu. Asi chaizvo ichi chikumbaridzo chinogona kusiyana zvakanyanya zvichienderana nenyika, semuenzaniso:
- En los The Netherlands Inotaridzwa semhepo inopisa kana tembiricha iri pamusoro pe5ºC yakanyorwa kwemazuva mashanu muDe Bilt, inova matunhu edunhu reUtrecht (Holland).
- En los United States: kana tembiricha iri pamusoro pe32,2ºC yakanyorwa kwemazuva matatu kana kupfuura.
Kana zvikaitika?
Iyo yakawanda yenguva yacho inoitika panguva yekunaka, iyo inowanzoitika muzhizha. Iyo Canicula Iyo inguva inopisa kwazvo yegore, uye inoitika pakati paJuly 15 naAugust 15. Sei zvichinzi ndiwo mazuva anopisa zvakanyanya?
Tinowanzofunga nezvezuva rekutanga rezhizha (21 Chikumi kuchamhembe kweHemisphere uye Zvita 21 muSouthern Hemisphere) izuva rinopisa, asi izvi hazvisi izvo nguva dzose. Nyika, sezvatinoziva, inotenderera pachayo, asi zvakare inorerekera zvishoma. Zuva ra Zhizha Solsticemwaranzi yezuva inosvika patiri yakatwasuka, asi sezvo mvura nepasi zvangotanga kupinza kupisa, tembiricha inoramba yakadzikama.
Zvakadaro, ku Sezvo zhizha rinoenderera mberi nemvura yegungwa, iyo kusvika zvino yazorodza mhepo, uye ivhu rinenge rakadziya zvakakwana kutanga nguva inopisa kwazvo, iyo inogona kuve yakanyanya kana kushomeka zvichienderana nenzvimbo yatinogara. Nekudaro, semuenzaniso, muMediterranean-mhando mamiriro ekunze panguva yemhepo inopisa inopisa inopisa kupisa wave inogona kuitika.
Ndeipi mhedzisiro inogona kupisa kupisa kuve nayo?
Kunyangwe zviri zviitiko zvechisikigo uye isu tisina sarudzo asi kuyedza kuchinjika nepatinogona napo, kana tikasatora matanho anodiwa tinogona kutambura nemhedzisiro yavo, ayo asiri mashoma.
Moto wesango
Kana pakava nemhepo inopisa munguva yekusanaya kwemvura, masango ari munjodzi huru yekubata moto. Muna 2003, MuPortugal moga, moto wakaparadza masango anodarika 3.010 km2.
Kufa
Vana, vakwegura uye avo vari kurwara ndivo vanonyanya kutambura nemhepo inopisa. Kuenderera mberi nemuenzaniso weiyo muna 2003, vanopfuura 1000 vakafa vakafa mukati mevhiki, uye vanopfuura zviuru gumi muFrance.
Utano
Kana kuchipisa zvakanyanya, manzwiro edu anogona kuchinja zvakanyanya, kunyanya kana tisina kujaira. Asi kana kuchipisa zvakanyanya, kana matanho akakodzera asina kutorwa tinogona kutambura sitiroko kana kupisa muviri. Kunyanya vadiki nevakuru, pamwe nevanorwara uye vakafutisa, huwandu hwevanhu huri panjodzi huru.
Simba rekushandisa
Munguva inopisa nguva yedu yemagetsi yekushandisa skiroketi, kwete pasina, tinofanirwa kutonhorera uye nekuda kweizvi isu tinobaya mukati mafeni uye / kana kubatidza mhepo yekugadzirisa. Asi izvi zvinogona kuve dambudziko, seiyo kuwedzerwa kushandiswa kunogona kutungamira kukundikana kwesimba.
Inonyanya kukosha kupisa mafungu
Kupisa kupisa muEurope, 2003
Chile, 2017
Pakati paNdira 25 na27, Chile yakaona imwe yemafungu ekupisa akaipisisa munhoroondo. Mumaguta eQuillón neCauquenes, hunhu hwaive padhuze kusvika 45ºC, kunyoresa 44,9ºC uye 44,5ºC zvichiteerana.
India, 2015
Mumwedzi waMay, panguva yekutanga kwemwaka wakaoma muIndia maive netembiricha yakanyanyisa inopfuura 47ºC, zvakakonzera kufa kwe vanhu vanopfuura 2.100 XNUMX kusvika musi wa31 wemwedzi.
Europe, 2003
Iyo yekupisa ye2003 yaive imwe yeakakosha kwazvo kuEuropean. Tembiricha dzakanyanya kwazvo dzakanyorwa kumaodzanyemba kweEurope, nemitengo yakaita se47,8ºC muDenia (Alicante, Spain), kana 39,8ºC muParis (France).
Akafa 14.802 vanhu pakati paAugust 1 na15.
Spain, 1994
Munguva yevhiki yekupedzisira yaJune uye yekutanga yaChikunguru, kuSpain, kunyanya mudunhu reMediterranean, tembiricha dzaive dzakakwirira kwazvo, senge dziri muMurcia (47,2ºC), Alicante (41,4ºC), mu Huelva (41,4ºC), kana muPalma (Mallorca) 39,4ºC.
Matipi ekutsungirira pamwe nekukwanisika
Kana paine kupisa kupisa, iwe unofanirwa kuita chero chii chinotora kuti utsungirire nayo. Heano matipi mashoma ayo anogona kukubatsira iwe:
- Gara hydrate: Usamirire kusvikira uine nyota yekunwa mvura. Nekupisa kwakanyanya, zvinwiwa zvinorasika nekukurumidza, saka zvakakosha kuti muviri ugare uine mvura.
- Idya chikafu chitsva: Zvakawanda sezvaunoda madhishi anopisa, munguva yezhizha uye, pamusoro pezvose, panguva yekupisa, dzivisa kuzvidya.
- Pfeka sunscreenKunyangwe iwe uchienda kumahombekombe kana kunofamba, ganda remunhu rine hunyoro uye rinogona kupisa nyore muzuva.
- Dzivisa kubuda mukati mezuva: panguva iyoyo mwaranzi inosvika yakatwasuka, saka ine simba rakakura pasi uye, zvakare, pamuviri.
- Zvidzivirire kubva kuzuvaPfeka mbatya dzakatsvuka (mwenje unoratidza mwenje wezuva), pfeka magirazi ezuva, uye gara mumumvuri kudzivisa matambudziko.
Mafungu ekupisa zviitiko zvinoitika gore rega rega. Izvo zvakakosha kuti ugare wakachengetedzwa.