permafrost

Chokwadi wakambonzwa nezvazvo permafrost. Icho chipenga chevhu repasi rinova pasi uye icho chakagwamba chando zvachose nekuda kwehunhu hwacho nemamiriro ekunze kwainowanikwa. Zita rayo rinobva mukugwamba zvachose. Kunyangwe hwaro hwevhu hwepasi hwakagwamba zvachose, hauna kuvharwa nechando kana sinou zvinoramba zvichingoitika. Inowanikwa munzvimbo dzine chando uye periglacial mamiriro ekunze.

Muchikamu chino tichaudza iwe nezve zvese hunhu, kuumbwa uye zvingangoitika mhedzisiro.

Mhando huru

Iyo permafrost ine geological zera mukuwedzera kune zviuru gumi nemashanu zvemakore. Zvisinei, sezvo shanduko yemamiriro ekunze iri kuwedzera tembiricha yepasirese yepasi rose, mhando yevhu iri iri munjodzi yekunyungudika. Kuenderera mberi kwekunyungudika kweiyi permafrost kunogona kukonzera mhedzisiro dzakasiyana dzatinozoona gare gare muchinyorwa chino. Ndiyo imwe yenjodzi huru dzatakasangana nadzo maererano neshanduko yemamiriro ekunze mumakore gumi aya.

Iyo permafrost yakakamurwa kuita mativi maviri. Kune rimwe divi, isu tine pergelisol. Iyi ndiyo yakadzika kwazvo ivhu iri uye yakatonhora chose. Pane rimwe divi, isu tine molisol. Molisole ndiyo yakasarudzika yepamusoro uye inogona kunyungudutswa zviri nyore neshanduko yetembiricha kana mamiriro azvino ezvinhu.

Hatifanire kuvhiringidza chando chando nechando. Hazvireve kuti ivhu rakafukidzwa nechando, asi kuti ivhu rakagwamba nechando. Iyi ivhu inogona kuve yakashata zvakanyanya padombo nejecha kana kupfuma zvakanyanya muzvinhu zvakasikwa. Ndokunge, ivhu iri rinogona kunge riine huwandu hwakawanda hwemvura yakagwamba nechando kana inogona kunge isina kana mvura.

Inowanikwa munzvimbo dzepasi pevhu dzinenge pasi rese munzvimbo dzinotonhora. Kunyanya Isu tinoiwana muSiberia, Norway, Tibet, Canada, Alaska uye zviwi zviri muSouth Atlantic Ocean. Izvi zvinongogara pakati pe20 kusvika 24% yepasi pevhu uye yakati rebei pane iya inogarwa nemarenje. Chimwe chezvinhu zvikuru zveivhu iri ndechekuti hupenyu hunogona kukura pairi. Mune ino kesi, isu tinoona kuti iyo tundra inokura paivhu repasafrost.

Nei permafrost kunyungudika kune ngozi?

Iwe unofanirwa kuziva izvo kwezviuru nezviuru zvemakore permafrost yave iri basa rekuunganidza matura makuru e organic organic. Sezvatinoziva, kana munhu mupenyu achifa, muviri wake unoora uchiita zvinhu zvakasikwa. Ivhu rino rinotora zvinhu zvakasikwa zvine huwandu hwakawanda hwekabhoni mukati maro. Izvi zvinoreva kuti iyo permafrost yakwanisa kuunganidzira yakatenderedza 1.85 trillion metric matani e organic kabhoni.

Patinoona kuti iyo permafrost inotanga kunyungudika pane dambudziko rakakomba semhedzisiro. Uye iyi nzira yekunyungudika echando inoreva kuti iyo yega organic kabhoni yakachengetwa nevhu inosunungurwa muchimiro chemethane uye carbon dioxide mumhepo. Uku kunyungudika kuri kukonzera kuti magasi e greenhouse amukire mudenga. Isu tinorangarira kuti kabhoni dhayokisaidhi nemethane ndiwo magasi ekupisa maviri anokwanisa kuchengetedza kupisa mumhepo uye zvinokonzeresa kuwanda kwemavhareji epasi rose.

Kune chidzidzo chakakosha kwazvo icho chinokoshesa kurekodha kuwedzera kwetembiricha sebasa reshanduko mukutarisa kwemhando mbiri idzi dzegreenhouse gasi mumhepo. Chikonzero chikuru chechidzidzo ichi ndeche ongorora mhedzisiro yekunyungudika kwechando. Kuti vazive shanduko iyi mumamiriro ekushisa, ivo vaongorori vanofanirwa kuchera mukati kuti vatore masampuli mashoma kuti vakwanise kunyora huwandu hwe organic organic iripo mavari.

Zvichienderana nehuwandu hwemagasi aya, kusiana kwemamiriro ekunze kunogona kutorwa. Nekuwedzera kukuru kwekushisa, ivhu iri rakave chando kwezviuru zvemakore rakatanga kunyungudika pamwero usingamiswe. Iyi iketani yekuzvidyisa yega. Ndokunge, iyo permafrost kunyungudika kunokonzera kuwedzera kwekushisa uko, zvakare, zvichakonzera kunyangwe permafrost kuti inyungudike. Wobva wasvika padanho repasi rose tembiricha inokwira zvakanyanya.

Mhedzisiro ye permafrost inonyungudika

permafrost

Sezvatinoziva, shanduko yemamiriro ekunze inotongwa nekuwedzera kwepasirese tembiricha yepasirese. Aya avhareji tembiricha anogona kukonzera shanduko mumamiriro ekunze uye kukonzera zvinoshamisa zviitiko. Zviitiko zvine njodzi zvakaita sekusingaperi uye kusanaya kwemvura kwakanyanya, kuwanda kwemafashama, madutu, madutu uye zvimwe zvinoshamisa zviitiko.

Munharaunda yesainzi zvakasimbiswa kuti kuwedzera kwepasirese yepasirese tembiricha ye2 degrees Celsius zvaizokonzeresa kurasikirwa kwe40% yenzvimbo yese inogarwa nemafafrost. Sezvo kubvongodzwa kwepasi apa kuchikonzera kurasikirwa kwechimiro, chinove chakakomba kwazvo sezvo pasi ichitsigira zvese zviri pamusoro uye zvehupenyu. Kurasika kweivhu iri zvinoreva kurasikirwa nezvose zviri pamusoro paro. Izvi zvakare zvinokanganisa zvivakwa zvakagadzirwa nevanhu uye masango iwo pachawo pamwe neese ecosystem inoenderana.

Iyo permafrost inowanikwa kumaodzanyemba kweAlaska uye maodzanyemba eSiberia yatove nyungudika. Izvi zvinoita kuti chikamu ichi chese chinyanye kushupika. Kune zvikamu zve permafrost izvo zvinotonhorera uye zvakagadzikana munzvimbo dzakakwirira dzeAlaska neSiberia. Idzi nzvimbo dzinoita sedzakachengetedzwa zvirinani kubva pakushanduka kwakanyanya kwemamiriro ekunze. Shanduko dzakakura dzaitarisirwa mumakore anotevera mazana maviri, asi sezvo tembiricha iri kukwira vari kuonana pamberi penguva.

Kukwira kwetembiricha kubva kuArctic mhepo kuri kukonzera kuti permafrost inyunguduke nekukurumidza uye zvese zvakasikwa zvinhu kuora uye kuburitsa yayo yese kabhoni mumhepo muchimiro chegreenhouse gases.

Ndinovimba ruzivo urwu runogona kudzidza zvakawanda nezve permafrost uye mhedzisiro yekunyungudika kwayo.


Siya yako yekutaura

Your kero e havazobvumirwi ichibudiswa. Raida minda anozivikanwa ne *

*

*

  1. Inotarisira iyo data: Miguel Ángel Gatón
  2. Chinangwa cheiyo data: Kudzora SPAM, manejimendi manejimendi.
  3. Legitimation: Kubvuma kwako
  4. Kutaurirana kwedata
  5. Dhata yekuchengetedza: Dhatabhesi inobatwa neOccentus Networks (EU)
  6. Kodzero: Panguva ipi neipi iwe unogona kudzora, kupora uye kudzima ruzivo rwako