De lithosfeer wordt gevormd door de bovenmantel en de oceanische of continentale korst, dus we moeten onderscheid maken tussen oceanische lithosfeer en continentale lithosfeer. De lithosfeer valt uiteen in verschillende soorten lithosferische platen stijf en stabiel, die zich in het gebied van lage snelheid van seismische golven (voorheen asthenosfeer) bevinden en een plastisch gedrag hebben dat hun beweging bevordert die wordt veroorzaakt door convectie.
In dit artikel gaan we je vertellen over de belangrijkste soorten lithosferische platen die er zijn en wat hun kenmerken zijn.
hoofdkenmerken
De tektonische platen zijn de verschillend stijve en homogene delen waarin de lithosfeer, de buitenste korst, kan worden verdeeld, die zijn opgehangen in de bovenste aardse mantel (of asthenosfeer), en waarvan de semi-vloeistoffen hen in staat stellen te bewegen of te bewegen.
De beweging van deze platen van de lithosfeer volgt de beschrijving van platentektoniek, een wetenschappelijke theorie die ontstond in het midden van de XNUMXe eeuw en het kan verschillende terrestrische en topografische verschijnselen verklaren, zoals de vorming van bergen, aardbevingen en vulkanen.
Volgens deze theorie bewegen de verschillende bestaande tektonische platen zich als vlotten door de mantel, wrijvend, botsen en duwend tegen elkaar, in een veld van geologische spanning.
Het beste bewijs hiervoor lijkt te zijn dat de huidige vorm van de continenten ons in staat stelt aan te nemen dat ze miljoenen jaren geleden als puzzelstukjes in elkaar zijn gezet om een enkel supercontinent te vormen, Pangaea genaamd. Voortdurende tektonische beweging scheidde de continenten tot hun huidige distributie.
Vorm en activiteit van tektonische platen
Een continent kan slechts het zichtbare deel zijn van een of meerdere tektonische platen. Tektonische platen zijn stijf, beton en solide, maar ze zijn er in verschillende vormen, onregelmatigheden en diktes. Ze vallen niet samen met de vorm van de continenten die we op de kaart weergeven, omdat hetzelfde continent slechts een zichtbaar deel (onbedekt door water) van een of zelfs meerdere aangrenzende tektonische platen kan zijn.
Er zijn veel tektonische platen bekend, waarvan er ongeveer 15 grote (grote) platen en ongeveer 42 kleine platen zijn. Processen diep in de aarde zijn het resultaat van platentektoniek. Aangezien het hart van onze planeet vloeibaar is en uit verschillende gesmolten metalen bestaat, tektonische platen vormen de buitenste en koudere lagen van de planeet en zijn daarom sterker. Wanneer ondergronds magma uitbarst (zoals een vulkaan), worden nieuwe chemische elementen naar de oppervlakte gegooid.
Belangrijkste soorten tektonische platen
De Noord-Amerikaanse plaat bevindt zich rond het Noord-Amerikaanse continent. Er zijn vijftien bekende grote tektonische platen:
- Afrikaanse plaat. Verdeeld over het hele Afrikaanse continent.
- Antarctische plaat. Gelegen op het Antarctische continent en rond Antarctica.
- Arabische plaat. Gelegen rond het Midden-Oosten.
- Kokos bord. Gelegen aan de Pacifische kust van Midden-Amerika.
- Nazca bord. Gelegen in de Stille Oceaan, grenzend aan de kusten van Peru, Chili en Ecuador.
- Caribische plaat. In het hele Caribisch gebied, in het noorden van Zuid-Amerika.
- Pacifische plaat. Gelegen in de centrale Stille Oceaan, wordt het begrensd door de Nazca, Juan de Fuca, Cocos, Indo-Australische, Filippijnse en Noord-Amerikaanse platen.
- Euraziatische plaat. Verdeeld over continentaal Europa en het grootste deel van Azië.
- Filippijnse plaat. Grondgebied van Zuidoost-Azië, gelegen op de Filippijnse eilanden.
- Indiase plaat. in India en zijn buurlanden.
- Australische of Indo-Australische platen. Gelegen in het grootste deel van Oceanië en de aangrenzende wateren.
- Juan de Fuca-plaquette. Gelegen aan de westkust van de Verenigde Staten.
- Noord-Amerikaanse plaat. Het wordt gevonden in Noord-Amerika, Groenland, IJsland en delen van Oost-Rusland.
- Schots bord. Het is gelegen in het zuidelijke deel van het Zuid-Amerikaanse continent en grenst aan de Zuidpool.
- Zuid-Amerikaanse plaat. Het omvat het continent Zuid-Amerika en delen van zijn grondgebied grenzend aan de Atlantische Oceaan.
Soorten tektonische platen en hun kenmerken
Gemengde platen combineren oceanische en continentale korst. Er zijn twee soorten tektonische platen, afhankelijk van tot welke korst ze behoren:
- oceanische platen. Deze zijn bijna volledig bedekt met zeewater (behalve het eiland dat uiteindelijk ontstond, het vulkanische landhuis in de plaat), en hun samenstelling bestaat voornamelijk uit metalen: ijzer en magnesium.
- Gemengde borden: Deze combineren oceanische en continentale korst, dus hun samenstelling is zeer divers.
De grenzen tussen de ene tektonische plaat en de andere verschijnen op drie mogelijke manieren:
- afwijkende limieten. Door de druk van het ondergrondse magma dat naar boven kwam, bewogen de platen van elkaar weg en vormden nieuwe delen van de korst terwijl ze afkoelden.
- Convergente limieten. Tektonische platen in de buurt van het botsingspunt kunnen subductiezones creëren, waar de ene plaat de mantel onder de andere binnengaat, of de korst verkreukelen, waardoor bergen en bergen ontstaan.
- wrijvingslimiet. In deze bereiken wordt de korst niet gecreëerd of vernietigd, maar deze handhaaft een parallelle beweging, waardoor veel wrijving ontstaat, en daarom zijn het regelmatige seismische zones.
tektonische ongevallen
De orogenese is de vorming van bergen of bergen. Aangenomen wordt dat drie soorten kenmerken het resultaat zijn van tektonische dynamiek:
- Vulkanische activiteit. De opkomst van continentale of onderzeese vulkanen, waarbij uitbundig magma vrijkomt uit de ondergrond, die, terwijl deze afkoelt, nieuwe korst creëert.
- Orogenese. Ridge formatie. Dit kan zowel gebeuren wanneer platen botsen en kreukelen als wanneer ze subducteren. In het eerste geval is er weinig vulkanische activiteit en sterke seismiciteit, anderzijds is er weinig seismiciteit en veel vulkanische activiteit.
- Seismische activiteit. Aardbevingen en trillingen treden op als gevolg van wrijving tussen tektonische platen.
De aarde is de enige planeet in het zonnestelsel die tekenen vertoont van tektonische activiteit zoals wij die kennen. Hoewel sommige manen van Mars, Venus en Saturnus tekenen vertonen dat dit op een bepaald moment gebeurt.
Convectiestromen zijn stromen die materiaal uit de ondergrond laten stromen, waardoor het hetere en minder dichte materiaal naar buiten wordt geduwd (vanwege de hoge temperaturen in de aarde).Dit materiaal drukt op de lithosfeer en koelt geleidelijk af, diep wegzakken in de mantel; de circulatie creëert een druk die de platen naar elkaar toe beweegt. Dit is de motor van de lithosferische platen.
Ik hoop dat je met deze informatie meer te weten kunt komen over de verschillende soorten lithosferische platen en hun kenmerken.