We weten dat er verschillende soorten wolken zijn, afhankelijk van hun vorm en formatie. Een van hen is de nachtlichtende wolken. Gewone wolken zijn gemaakt van kristallen vermengd met stof in de lucht. Nachtlichtende wolken vormen zich aan de rand van de atmosferische ruimte die de mesosfeer wordt genoemd.
In dit artikel gaan we je alles vertellen wat je moet weten over nachtlichtende wolken en hun kenmerken.
Wat zijn nachtlichtende wolken?
Als een meteoor de atmosfeer raakt, laat een spoor van stof achter 100 kilometer boven de aarde, waar de luchtdruk praktisch nihil is. De waterdamp hecht zich aan het stof dat door de meteoriet is achtergelaten. De geladen blauw-witte kleur van nachtlichtende wolken wordt veroorzaakt door kleine kristallen die worden gevormd wanneer bevroren waterdamp zich hecht aan meteoorstof.
Het zijn de hoogste wolken die we kennen en vormen in de mesosfeer, ongeveer 80 kilometer hoog (70 kilometer boven de bekende cirruswolken). Het enige atmosferische fenomeen dat boven de nachtelijke wolken verschijnt, is het noorderlicht.
Het ziet er indrukwekkend uit, met golven aan de nachtelijke hemel die zich verzamelen in bleke strengen of gloeiende elektrisch blauwe filamenten die lijken te komen van een andere planeet, buitenaardse wezens. Dat is niet teveel, want ze zijn gemaakt van kleine ijskristallen of waterijs.
Hoe nachtlichtende wolken ontstaan
Sommige studies hebben geconcludeerd dat een deel van deze wolk kan zijn ontstaan door het bevriezen van water dat door de spaceshuttle in de atmosfeer is uitgestoten. Maar ook er is waargenomen dat ten minste 3 procent van de ijskristallen die ze vormen zijn de overblijfselen van meteorieten (de zogenaamde "meteorietrook").
Het zijn ook "zeer schuwe" wolken en zijn eigenlijk alleen zichtbaar bij zonsondergang en op hoge breedtegraden (tussen 50 en 70º) en in de zomer. Ervan uitgaande dat ze "geometrisch" erg glad zijn, kan men op de juiste (hoge) breedtegraad in de west 30 tot 60 minuten na zonsondergang, wanneer de zon tussen 6 en 16º boven de horizon verborgen is, is de locatie gunstig voor deze wolken.
Hoewel wat observatie betreft, lijdt het geen twijfel dat het internationale ruimtestation aanzienlijke voordelen heeft en ons meestal spectaculaire foto's oplevert. In hun kenmerken moet ook worden opgemerkt dat ze onafhankelijk zijn, omdat ze niet gerelateerd lijken te zijn aan een bepaalde weersomstandigheden.
Hoewel er een groeiend vermoeden bestaat dat ze goede indicatoren (waarschuwingslichten) kunnen zijn voor sommige aspecten van klimaatverandering, verschijnen ze vaker op lagere breedtegraden.
Er wordt aangenomen dat na het methaan, een belangrijk broeikasgas, stijgt op in de atmosfeer en ondergaat een complexe reeks oxidatiereacties, verandert in waterdamp, wat zal leiden tot een toename van het aantal van dergelijke wolken en hun mogelijke verspreiding op hogere breedtegraden. Onze nachtelijke wolk is dus min of meer de kanarie die oude mijnwerkers met zich meedragen om gaslekken op te sporen.
NASA's AIM-missie (Aerology of Middle Ice) heeft de leiding over het bestuderen van dit type wolk. Op deze site hebben we zelfs toegang tot "guided imagery" die de zichtbaarheid en locatie van deze wolken voorspelt.
wolken op mars
Een andere nieuwsgierigheid naar deze wolken is dat ze "neven" hebben op Mars, waar in 2006 nachtlichtende wolken gemaakt van koolstofdioxidekristallen werden ontdekt en mogelijk "exotischer" zijn dan de aardbewoners met wie ze een structuur delen.
Ik wil dit artikel niet afsluiten zonder te praten over de vreemde ontdekkingen van zulke wolken, zoals alle wat ermee te maken heeft, op zijn minst eigenaardig. De Krakatoa barstte uit op 27 augustus 1883.
Het was dodelijk (36.000 mensen kwamen om het leven), maar zeer interessant vanuit meteorologisch oogpunt, aangezien de grote hoeveelheid as die in de atmosfeer werd geïnjecteerd, de weerspatronen gedurende meerdere jaren veranderde, waaronder een daling van de gemiddelde temperatuur van de planeet van 1,2º, waardoor de zonsondergangen van de planeet ook een intense roodachtige tint krijgen.
Dus een van de meest voorkomende bezigheden in die tijd was om deze spectaculaire zonsondergangen te aanschouwen. Zo was TW Backhouse in 1885 een meer nieuwsgierige en volhardende waarnemer dan anderen, en ging door tot het donker werd, toen hij op sommige avonden zwakke elektrische blauwe filamenten kon zien.
Noodzakelijke elementen voor je training
Polaire mesosferische wolken vereisen twee elementen: droge deeltjes en vocht. Hoewel waterdamp bijna niet bestaat in de mesosfeer, is het onwaarschijnlijk, zoals de kleurrijke aanwezigheid laat zien. Op deze hoogte is de lucht naar schatting 100.000 keer droger dan die van de Sahara, met temperaturen van 140 graden onder nul.
Wat er gebeurt, is dat zeer zeldzame waterdamp zich aan de hygroscopische deeltjes hecht, vorming van kleine ijskristallen die samenkomen om deze wolken te vormen. Dit fenomeen doet zich alleen voor rond de zomer-equinox op beide halfronden.
In het noorden is dat eind mei, juni en juli, en in het zuiden eind november, december tot januari. En je kunt ze pas na zonsondergang zien, omdat het zo hoog is dat ze nog zonlicht krijgen. Hoewel de aarde volledig donker is, raakt de zon ze op 80-85 km nog steeds aan.
Landen waar het te zien is
Breedtegraad, de afstand tussen de parallellen en de evenaar, speelt hierbij een belangrijke rol. Hoe dichter je bij de polen komt, hoe meer je ziet. Dit komt voornamelijk door de circulatie van de wind en de ophoping van koude lucht in deze laag van de atmosfeer. Deze wolken worden meestal gezien vanaf 50 graden noorderbreedte. Het is te zeggen, van Parijs of Londen de Atlantische Oceaan over, veel hoger dan New York.
Op het zuidelijk halfrond is het alleen te zien in het zuiden van Argentinië, het zuiden van Chili en Nieuw-Zeeland. Maar meteorologen hebben ontdekt dat de aanwezigheid van deze wolken de afgelopen jaren is toegenomen op lagere breedtegraden.
Ik hoop dat je met deze informatie meer te weten kunt komen over nachtlichtende wolken en hun kenmerken.