Iplanethi yethu yenziwe ngezinto ezinobomi kunye nezo zingenabo ubomi. Sinokucinga ngemihlaba emininzi yeentaba, amahlathi, iilwandlekazi nolwandlekazi, njl. Yonke le mihlaba inenxalenye yezinto ezinobomi kunye nezinye ezinobomi. Ubukhulu obukhulu boMhlaba ayisiyiyo le nto siyibonayo kwimihlaba, nangona kubonakala ngathi kunjalo. Iplanethi yethu ngaphakathi yenziwe ngobukhulu bezinto ezinempawu ezahlukeneyo. Iseti yazo zonke ezi zinto zingenabomi yaziwa njenge Ubume bomhlaba.
Kweli nqaku siza kuthetha nzulu malunga nomhlaba. Ungafunda ukuba yintoni, yenziwe ngantoni, ibaluleke kangakanani kwaye zonke iimpawu zayo.
Yintoni i-geosphere
I-geosphere ligama elinikwe onke amalungu omhlaba, ukusuka kumhlaba womhlaba ukuya ngaphakathi. Oko kukuthi, nangona i-atmosfera ikwayinxalenye yesijikelezi-langa sethu, ibiya kuba ngaphandle komhlaba. Ukusinika umbono, i-geosphere yahlulwe yangamacandelo amathathu: uqweqwe, ingubo kunye nomongo. La malungu aziwa njenge Umaleko woMhlaba.
Uluhlu ngalunye okanye icandelo lendalo yomhlaba linamacandelo asekwe kulwakhiwo lwezixhobo, ulwakhiwo kunye nokwakheka kwazo. Imvelaphi yesakhiwo ngasinye ikwindalo yezixhobo eziqhele ukwenza iplanethi. Siyakhumbula ukuba, ekuqaleni kokusekwa koMhlaba, yayingeyonto ingaphezulu kobunzima be-incandescent yomcimbi owenziwe kumanyano lothuli kunye nezinto zasemajukujukwini. Le nto ipholile kancinci kancinci kwaye yathatha uhlobo lweplanethi enayo namhlanje.
Enkosi kwisiphumo somxhuzulane, umba onzima ubugxilwe kwi-nucleus, ngelixa iileya ezinobunzima obuncinci zinyukele phezulu. Ngesi sizathu, uqweqwe lupholile ngaphambi kokuba lube ngaphandle kwaye undoqo usanyibilikile. Ukongeza, kuqweqwe lweelwandle kunye neelwandle, imeko-bume kunye nobomi zavunyelwa ukuba ziphuhle.
Icandelo ngalinye lomhlaba linempawu ezizodwa kwaye liyintoni ibenza babonakale xa kuthelekiswa nomhlaba wonke. Siza kubona nganye nganye.
Iimpawu eziphambili
Njengoko sisazi, i Isiseko somhlaba lelona candelo linzulu kunalo lonke. Ime embindini wenqanaba. Xa sithetha ngenyukliya, kufuneka sazi ukuba yahlulwe yangamacandelo amabini: undoqo wangaphakathi nangaphandle. Eli candelo libangelwe kwimeko yemathiriyeli kunye nohlobo lwezixhobo ezenziwe ngalo. Isiseko sangaphakathi siyinxalenye eqinileyo kwaye yeyona ndawo ishushu eMhlabeni. Isizathu sokuba siqinile kwaye singanyibiliki ngaphandle kwamaqondo obushushu aphezulu kakhulu Kungenxa yoxinzelelo kunye noxinzelelo apho izinto ziphantsi kwazo.
Izinto ezenza i-nucleus ikakhulu yintsimbi, i-nickel, i-uranium kunye negolide, kunye nezinye izinto. Ezi zinto zigqityiweyo zenze isiseko soMhlaba ngenxa yokuxinana kwawo. Ukuba yinyani ngakumbi kunezinye izinto, itsaliwe ngamandla omxhuzulane de yaphelela kweyona ndawo inzulu. Ezinye izinto ezilula zaye zaphelela ezantsi, kuba zazincamathele kwezo zinzima. Esi sesona sizathu sokuba izinto ezixineneyo ezisezantsi zifumaneke kumbindi okanye kumaleko anzulu kakhulu.
Iimpawu zengubo
Ngoku siqhubela kwinqanaba elingaphandle. Njengombindi womhlaba, ingubo yahlulwe yangaphakathi nangaphandle. Kule meko sithetha ngobume bolwelo. Ngokuyintloko, le ngubo yenziwa yimagma enyukela phezulu ngenxa yokuqhushumba kwentaba-mlilo kwaye, xa idibana nomoya, ibizwa ngokuba lilava.
Ingubo inokudityaniswa okubanzi kwezinto kunengqangi. Singazifumana zombini izinto ezinobunzima kunye nokukhanya. Ukuba sisakhiwo esingamanzi, kukuhamba okungapheliyo ngenxa yobukho kuthotho lwee-convection currents ezenzeka ngenxa yomahluko phakathi kobunzima phakathi kwezinto ezizenzileyo. Yiyo loo nto kukho intshukumo yamazwekazi ukusuka tectonics ipleyiti.
Iimpawu zoqweqwe
Uqweqwe yinxalenye eqinileyo yangaphandle yomhlaba. Bekungasoloko kunje. Nini wadala umhlaba, uqweqwe olungamanzi lwaphola ngokuthe ngcembe. Usayenza nanamhlanje. Njengokuba bepholile kancinci kancinci, ubushushu babusasazeka ngaphandle kweplanethi kwaye, ke ngoko, ulungelelwaniso oluphezulu lwalupholile. Oku kukhokelele ekupholiseni komphezulu womhlaba ngaphezulu komnye umphezulu wolwelo. Kuyinto ngenxa yokuba uqweqwe lukhuni kwaye lupholile ukuba iplanethi yethu ingakwazi ukugcina ubushushu ngcono.
Uqweqwe ngumaleko woMhlaba apho izixa ezikhulu zezinto zokukhanya ziqokelela khona. Xa icandelo lomhlaba libizwa ngokuba yi-geosphere, sibhekisa kwizinto ze-geology ezenzayo. Umzekelo, izimbiwa kunye namatye, iintaba, iinduli, iindlela, njl. Yonke into eyenziweyo ngezi zinto ngumhlaba.
Singafumana izinto ezinzima ezifana ne-iron, ilothe, i-uranium kunye negolide, nangona kunzima ngakumbi ukuzifumana ngenxa yale nto besesitshilo ngaphambili. Ezi zinto zinzima kwaye zikumphezulu wamathuba amaninzi. Enye yazo yile yahlala kumphezulu womhlaba xa amanye amanqwanqwa esahlulwa. Isenokubangelwa kukuba, njengokuba ezinye izinto ezikhaphukhaphu zahlanjwa zizezishinyeneyo, okuchaseneyo kungenzeka ukuba kwenzeka apha. Izinto ezixineneyo zahlanjwa zizinto ezincinci. Olunye ukhetho kukuba beza kwiplanethi yethu emva koqweqwe oluqiniswe yimeteorites kunye neasteroid. Xa bebetha umphezulu oqinileyo, bahlala apha hayi ngaphakathi.
Ndiyathemba ukuba olu lwazi luyakunceda ukuba wazi ngakumbi ngejografi.
Yiba ngowokuqala ukuphawula