Chii chinonzi mhepo uye nei ichikosha?

Mamiriro ekunze epasi akakosha kuPasi

Panyika yedu tinogona kurarama nekutenda kune yakasarudzika yezvinhu zvakasiyana zvemagasi akakomberedza Nyika yese. Rukoko urwu runosara pasi pano nekuda kwesimba. Zviri nezve mhepo yepasi uye zvinonetsa kuona ukobvu hwayo chaizvo, nekuti magasi ayo anoumba anova mashoma pakureba, kudzimara anyangarika mazana emakiromita kubva pamusoro.

Iyo mhepo inozadzikisa akasiyana mabasa ehupenyu papasi uye dai zvisiri izvo isu tingadai tisina hupenyu sezvatinozviziva isu. Iwe unoda here kuziva zvese nezve mhepo yemuchadenga?

Kuumbwa kwemuchadenga

iyo mhepo ine chimiro chinobvumira hupenyu paPasi

Chadenga chakaumbwa nemusanganiswa wemagasi, mazhinji acho akaiswa mune inonzi homosphere, iyo inotambanuka kubva pasi kusvika pamakiromita 80-100 kukwirira. Muchokwadi iyi dura ine 99,9% yehuremu hwese hwemuchadenga.

Pakati pemagasi anoumba mhepo, Nitrogen (N2), Oxygen (O2), Argon (Ar), Carbon Dioxide (CO2) uye mhute yemvura inofanira kusimbiswa. Izvo zvakakosha kuti uzive kuti kuwanda kweaya magasi kunosiyana nehurefu, misiyano iri mumhute yemvura ichinyanya kududzwa, iyo inotarisisa kunyanya mumatanda ari padyo nepasi.

Kuvapo kwemweya unoita mhepo kwakakosha mukusimudzira hupenyu hwepasi. Kune rimwe divi, O2 uye CO2 inobvumidza mabasa akakosha emhuka nezvirimwa kuti zviitwe, uye kune rimwe divi, kuvepo kwemhute yemvura uye CO2, kubvumira tembiricha paPasi kuti ive yakakwana kuti kuvepo kweiyo hupenyu hwese. Mhepo yemvura uye CO2, pamwe chete nemamwe magasi mashoma akadai semethane kana ozone, anonzi magreenhouse gases. Solar radiation inogona kupfuura nemumhepo idzi pasina kunetsekana, asi mwaranzi inoburitswa neNyika (mushure mekudziya nesimba rezuva) pamwe inosvinwa navo, isingakwanise kutizira muchadenga chose. Nekuda kwekuvapo kweiyi greenhouse mhedzisiro, tinogona kurarama neyakagadzikana tembiricha. Kana zvisiri zvekuvapo kwemagasi aya anochengetedza kupisa uye anoita izvi, Tembiricha yepasi pano inenge iri pazasi -15 degrees. Fungidzira pane iwo tembiricha ingangoita gore rese, hupenyu paPasi sekuziva kwedu kuti hazviite.

Mumhepo, kuwanda, kuumbwa uye tembiricha yemhepo inosiyana nehurefu.

Matanda emuchadenga

iyo mhepo inoumbwa nematanho akasiyana zvichienderana nekuumbwa kwavo, huwandu uye tembiricha

Iyo mhepo yakakamurwa kuita akati wandei marara zvinoenderana nekuumbwa kwayo, kuwanda uye tembiricha. Heino pfupiso pfupi ye marara emuchadenga.

Troposphere: Iyo ndiyo yepasi-nhete, iyo hupenyu uye hwakawanda mamiriro ekunze anokura. Inotambanudza kusvika pakukwirira kwemakiromita gumi kumatanda uye 10 km kuequator. Mu troposphere, tembiricha inoderera zvishoma nezvishoma nehurefu kusvika inosvika -18º C. Muganhu wayo wepamusoro ndiyo tropopause.

Stratosphere: Muchikamu ichi, tembiricha inowedzera kusvika inosvika -10ºC panenge makumi mashanu emakiromita ekukwira kumusoro. Icho chiri muchikamu ichi panowanikwa huwandu hwakawanda hweozone, iyo "ozone layer", gasi iro nekutora chikamu cheiyo ultraviolet uye infrared radiation kubva kuZuva inobvumidza kuvapo kwemamiriro akakodzera ehupenyu paPasi pano. Pamusoro pechikamu ichi chinonzi stratopause.

Mesosphere: Mariri, tembiricha inoderera zvakare nehurefu kusvika -140 ºC. Inosvika pakukwirira kwemakiromita makumi masere, kumagumo ayo ari mesopause.

Thermosphere: Ndiyo yekupedzisira dura, inokwira kusvika kumazana akati wandei emakiromita mudenga, ichiratidza kuwedzera kwekushisa kusvika ku1000 ºC. Pano magasi ane yakaderera kwazvo density uye ari ionized.

Nei mhepo yakakosha?

muchadenga unotidzivirira kubva kumameteorite

Yedu mhepo yakapoteredza yakakosha kune akati wandei zvinhu. Kupfuura zvakakosha, tinofanira kutaura kuti zvakafanira. Nekuda kwemweya, hupenyu hunogona kukura papuraneti redu, nekuti rinotora chikamu chikuru cheiyo ultraviolet radiation kubva kuzuva mune ozone layer. Kana meteor ikatenderera nePasi uye ichatirova, iyo mhepo inokonzeresa kuvaparadzanisa kuita hupfu nekuda kwekukweshera kwavanotarisana nako pavanosangana nemhepo. Mukushayikwa kwemuchadenga, kumhanyisa kwekurovera kwezvinhu izvi kungave kuwanda kwenzvimbo yavo inertial kumhanya (kuyerwa kubva kupasi redu) pamwe nekumhanyisa kunokonzerwa nekukweva kwepasi, saka zvakakosha kuti uve nazvo.

Zvakare kukosha kutaura ndezvekuti mamiriro epasi haina kugara yakaumbwa zvakafanana. Kwemamiriyoni emakore, kuumbwa kwemuchadenga kwave kuchichinja nekugadzira mamwe marudzi ehupenyu. Semuenzaniso, apo mhepo yaive isina oxygen, yaive methane gasi uyo akagadzirisa mamiriro ekunze uye hupenyu hwaikunda hwaive hwe methanogen. Mushure mekuonekwa kwecyanobacteria, huwandu hwe oxygen mumhepo yakawedzera uye hwakaita kuti zvive nemhando dzakasiyana dzehupenyu senge miti, mhuka nevanhu.

Rimwe basa rakakosha remuchadenga magnetosphere. Iyi inzvimbo yemuchadenga inowanikwa munzvimbo yekunze yePasi iyo inotidzivirira nekubvisa mhepo dzezuva dzakazara nemagetsi emagetsi. Ndokutenda kune reNyika simba remagineti kuti isu hatipedzwe nedutu remhepo.

Mhepo yakapamhamha ine kukosha kukuru mukati kuvandudzwa kwema biogeochemical cycles. Iko kurongeka kwazvino kwemuchadenga kunokonzerwa nefotosinthesisi inoitwa nemiti. Iyo zvakare ndiyo iyo inodzora mamiriro ekunze uye nharaunda inogara vanhu (mu troposphere), inogadzira mamiriro emamiriro ekunze akaita semvura (kubva kwatinowana mvura) uye kuve neinodiwa yekuisa nitrogen, kabhoni uye oxygen.

Kuita kwevanhu pamhepo

vanhu vanowedzera greenhouse gasi choutsi

Nehurombo, munhu ari kukonzera kuchinjika mukuumbwa kwemuchadenga. Nekuda kwezviitiko zvemaindasitiri, gasi inokanganisa kupisa senge carbon dioxide uye methane uye nitrogen oxide emesi inokonzeresa mvura yeasidhi inowedzerwa.

Kuenderera mberi kwekuwedzera kweaya magreenhouse magasi kuri kukonzera kudziya kwepasi rose. Avhareji tembiricha mumativi ese epasi ari kuwedzera, zvichikanganisa kuenzana kwezvose zvakasikwa. Izvi zviri kukonzera shanduko yemamiriro ekunze iyo inokonzereswa mukushandurwa kwemamiriro ekunze. Semuenzaniso, shanduko yemamiriro ekunze inowedzera kuwanda uye kusimba kwezviitiko zvakanyanya zvemamiriro ekunze senge madutu, madutu, mafashama, kusanaya kwemvura, nezvimwe. Kutenderera kwezviitiko zvakaita seEl Niño neLa Niña kuri kuchinjwazve, mhando zhinji dziri kufamba kana kufa nekuda kweshanduko munzvimbo dzavanogara, chando chemakopu ari kunyungudika nekukwira kuri kuita mugungwa , nezvimwe.

Sezvauri kuona, iyo mhepo inoita chinzvimbo chakakosha muhupenyu hwepasi reduNdosaka tichifanira kurwisa shanduko yemamiriro ekunze uye nekuona kuti girobhuusi yegreenhouse inogadzikana sezvakaitika kare, pamberi pemaindasitiri echimurenga.


Siya yako yekutaura

Your kero e havazobvumirwi ichibudiswa. Raida minda anozivikanwa ne *

*

*

  1. Inotarisira iyo data: Miguel Ángel Gatón
  2. Chinangwa cheiyo data: Kudzora SPAM, manejimendi manejimendi.
  3. Legitimation: Kubvuma kwako
  4. Kutaurirana kwedata
  5. Dhata yekuchengetedza: Dhatabhesi inobatwa neOccentus Networks (EU)
  6. Kodzero: Panguva ipi neipi iwe unogona kudzora, kupora uye kudzima ruzivo rwako

  1.   gustavo akadaro

    Ndakafarira tsananguro yeshanduko dzakasiyana mumhepo