Aʻo tilotilo aʻe nisi i le lagi o faʻatali mo le timu ua leva ona faʻatali, o isi, peitaʻi, e manaʻo e vaʻaia le la e ala i ao. Ma, ioe, e mafai ona e faʻamasani i tulaga tau o le nofoaga o loʻo e nofo ai, ae o le mea moni o lena »e le timu lava i mea e mananaʻo ai tagata uma".
E te fia iloa o fea ia o nofoaga e masani ona le taofia ai le toulu o le timu? Tagaʻi ane i le lisi lea.
Le
O le Chocó
Nofoaga i matu sisifo o Colombia, o lenei vaomatua vaʻaia ma se teropika tau resitaraina i nisi manatu le tulaga ese aofaʻi 13.000 millimita o timuga i tausaga uma. O le toetoe lava o tulaga uma, o le itulagi o le paneta atoa o loʻo timu tele ai.
Puerto Lopez
Lenei tulimanu o le lalolagi o se fagotaga nuu o loʻo tu i Colombia. E tusa ai ma le Colombian National Meteorological Service, o le averesi o 12.892 millimita i le tausaga Ma e le gata i lea, ae i le va o le 1984 ma le 1985, e toulu lava timuga i aso uma. Lona uiga, na latou "susu" uma i lena taimi.
Khasi Hills
I le setete o Meghalaya a Initia, latou te le o mamao i tua. E taʻutaʻua lenei nofoaga i ona afu mataʻutia, ma ona vao olaola. O le taulaga o Mawsynram, o lona averesi 11.871mm, sosoʻo mulimuli mai ma Cherrapunji, o lona faitau aofai e tusa ma le 10 tagata, ma o loʻo i ai le averesi o 11.777mm.
Ureka
I Equatorial Guinea, i saute o le motu o Bioko, tatou te maua ai Ureca. Faʻatasi ma tausaga faʻaletausaga timuga o 10.450mm ma faʻataʻamilomiloina e le vaomatua vaomatua, e le taumateina o se nofoaga e fiafia ai i le tau.
Mount Waialeale (Hawaii)
Faatasi ai ma le igoa o lona uiga "suavai lemu" ua mafai ona tatou maua se aitia pe o le a le timu o lenei eria. Pe sili atu, sa. O loʻo toulu pea timuga, ae ua amata ona aʻafia o ia ile lāmala. Tusa lava, maoae aofaiga o loʻo faʻamauina pea: 9.763mm i le tausaga
yakushima
O se tamai motu Iapani tu i saute o le autu motu o Kyushu. Ua lauiloa o le "motu o le faavavau lolo", aua o tausaga taʻitasi faamaumauga i le va 4.000 ma le 10.000 mm o timuga.
Milford Track
E mafai ona mitamita Niu Sila i le matagofie o laufanua faʻanatura. O se tasi o na Milford Track, o loʻo tu i le motu i Saute. Tausaga uma faamaumauga i le va 6.000 ma le 8.000 mm.
Le togavao o Borneo
O vaomatua o Borneo e faʻasūsūina e le timu tele. E faʻapitoa lava i le vao o Gunung Mulu, i le fatu o le motu, isi 5.000 millimita timu faʻaletausaga.
Faʻafefea mai le tau timuga?
O lenei ua tatou iloa o fea sili ona timu nofoaga i luga o le paneta, o le a le mea sili atu nai lo le mauaina o le a tonu le uiga o le "timuga tau" ia maua atili pe laʻititi se aitia o le a le uiga o le nofo iina, lea e mafai ona oʻo mai pe a tatou manaʻo e malaga i se mea faʻapitoa lava susu. Ia, tatou o atu i ai:
Tau timuga o le teropika
O lenei tau e faʻaalia e le maualalo o le vevela i luga ole 18ºC. Latou tu i eria latalata i le laina Ecuador ma e tolu ituaiga:
- Equatorial: I le tele o timuga i le tausaga atoa, i nofoaga o loʻo i ai lenei tau o le a tatou maua ai le masani susū vaomatua. O le vevela i le tausaga e i le va o le maualalo o le 20ºC ma le maualuga o le 27ºC.
- Nofoaga: E tupu i le va o le 10º ma le 25º o Latitu i Matu ma Saute. E mafanafana foi le tau, ae le pei o le equatorial, i lenei vaitau e i ai le vaitau matutu, o le taumalulu lea.
- Mononone: ma timuga tetele i le taumafanafana, e faʻatosinaina e le timuga. O le tau faʻaletonu luga o le paneta, ae e i ai foi le vaitau taumalulu taumalulu. O le taumafanafana e vevela ma matua susu, ae o le taumalulu e matua mago.
Tau timu ma timuga
O le tau feololo timuga o se tasi uiga e iloa i le i ai o se masina malulu o lona averesi vevela i le va 18ºC ma -3ºC, ma le averesi o le mafanafana masina e maualuga atu nai lo 10ºC. Tolu ituaiga autu o tau e aofia ai lenei vaega:
- Vasa: O se sone o le aʻafiaga o cyclonic system o loʻo tu i le va o le 35º ma le 60º latitude. O vaitau ua faʻamatalaina lelei.
- Saina: o se tau fesuiaiga i le va o timuga tropical ma agamalu konetineta. E masani ona i ai a latou sipela malulu. O le taumafanafana e vevela ma susu, ae o le taumalulu e malu ma timu.
- Metitirani: O le tau subtropical o le sone feololo. O loʻo tu i le va o le 30º ma le 45º o Latitu i Matu ma Saute. E faʻailoaina i le i ai o se faʻailoga matelaina i le taimi o le taumafanafana; o le lāmala e faʻaosofia e le tumau o le subtropical anticyclone. E malū taumalulu. O timuga e faʻalauteleina i le tautotogo ma le tautoulu masina.
Na e iloa e tele naua nofoaga timuga i le lalolagi? E te iloa isi?
Ou te fiafia i lenei faʻamatalaga, ae i le itulagi o Amasone e toʻulu timuga e 4.000 mm le timu. tausaga.
manaia, ae i Panama e i ai nofoaga ma 6,000 mm i le tausaga
Manaia, ou te fiafia i mea uma e fesoʻotaʻi ma le natura.
Matou te fiafia na e fiafia, Ingrid 🙂
Tagata o loʻo iai faʻamatalaga na maua mai fuataga mai le National Meteorological Service pe mai matuia Aoga Faʻatekonolosi o loʻo lipotia na faʻatuatuaina ma faʻamaoni faʻamaumauga na tuʻuina mai e na auaunaga tau maliega ma na tuʻuina le fesoʻotaʻiga i le Initaneti itulau mai le mea na latou mauaina ai faʻamaoniga e faʻamaonia ai e moni na faamaumauga.
Afai o faʻamatalaga na lipotia mai e leʻi faʻamaumauina e taua tau Suʻesuʻega o le Tau, o faʻamatalaga ia e leai se aoga aua e le mafai ona faʻamaonia.
Erwin.