I le fanua o botanical meteorology, le foloa vevela e vaevaeina ai fusi eseese o loʻo faʻamatalaina e le maualuga i luga o se mauga o loʻo i ai fesuiaʻiga i le vevela ma isi elemeni o le tau. O le fuafuaina o tau taua o le maualuga i luga o le sami ma le autu suiga suiga o le tau e aafia i lenei uiga o le vevela.
I lenei tusitusiga o le a matou taʻuina atu ia te oe uma uiga ma le taua o mafanafana foloa.
Le
Aotelega uiga
Fola keramika ua faʻamatalaina o le tau fesuiaʻiga o loʻo tupu i nofoaga maugā. O le mapusaga e afaina ai foi le timu, talu ai o matagi e tumu i le susu e fetoʻai ma atumauga ma e masani ona siʻitia i luga. Fola mafanafana e masani ona sili atu ona talisapaia i le intertropical sone, aʻo i sone feololo e le lelei ona faʻamatalaina. E mafua ona o le vevela i sone feololo ma malulu e sili atu ona aʻafia i fesuiaʻiga o tausaga i le la.
Afai tatou te auʻiliʻiliina le talaʻiga, tatou vaʻaia ai e eseese fesuiaʻiga i le maualuga ma o latou na faʻamatalaina le taua eseesega i le vevela. Ole auala lea e faʻatutu ai ni foloa mafanafana e 5, o le maualalo o le mafanafana foloa ona faʻafetaui, malulu, moor ma aisa foloa. Mo fola taʻitasi, o le amplitude i le fesuiaʻiga o le maualuga o le vevela ua fuafuaina, faʻapea foi ma isi fesoʻotaʻiga uiga.
O le eseʻesega o le mafanafana foloa amata amataga mai le vevela vaʻaiga manino tu i le intertropical sone. I le sone feololo, o le vevela e faʻaititia i le maualuga, ae le o se faʻailoga taua. E mafua ona o totonu o sone feololo e iai isi mea e sili atu ona fuafuaina e pei o le latitu. Latitude o se tasi o fesuiaʻiga e faʻatosinaina e le susulu o le la na te mauaina faʻamoemoeina i le faʻatulagaina o le malifa. I le vaega o le teropika e toeititi lava o se lipoti o le susulu o le la e taunuʻu mai ma le afaina o matagi ma timuga.
Fola vevela, vevela ma le maualuga
O le vevela ma le latitu o fesuiaʻiga autu ia e faʻamatalaina ai le eseesega o fola o le vevela. Ua vevela le ea ona o le toe palota e oʻo atu i le eleele ma o le vevela o le ea e faʻaititia ai le malosi, o le mea lea, ona o le māmā, e ono tulaʻi mai. Ole averesi ole vevela e masani ona paʻu ile va ole 0.65 male 1 tikeri mo mita 100 uma e faʻateleina ai le maualuga.
O le mauga ma le maualuga o mauga taʻitasi e aʻafia ai foʻi le matagi ma timuga. E mafua ona o le mea moni a faʻapea e faʻalavelave se mauga i le ala o matagi ua tumu i le susu, latou te aʻeaʻe ma iu ai i le osooso i le vaega maualuga o le mauga. Afai o le maualuga o le mauga e maualuga, o le matagi malulu ifo ma le sūsū faʻapapau i le maualuga e mafua ai timuga. I luga o mauga maualuluga, e masani ona faʻatumu e fafaga le susū i le itu matagi ma i le pito i lalo e masani ona matutu.
Latitude o le tulaga o se eria e faʻatatau i le Equator ma afaina ai le vevela foloa i le aʻafia o le la radiation i le tausaga atoa. Mai le latitu ua tatou iloa ai o le auala e faʻatosina ai e le malamalama o le la le fetaulaʻiga e tutusa. E le afaina poʻo le a le tulaga e faʻataʻamilo ai le la, talu ai o taimi uma o le teropika sone e maua lona faʻasusuluina. I leisi itu, ua ia i tatou lena, i latitu maualuluga, lenei e le tupu. E mafua mai ile mimilo o le 'au ole lalolagi ua oso ai ave o le la I se auala faʻasaga ma le maualuga e le suia tele ai le vevela, talu ai e itiiti ifo le la e susulu mai.
Ituaiga o vevela foloa
E tusa ma le 5-6 ituaiga o fola mafanafana i totonu o le sone faʻafanua. Le eseesega taua o nei foloa i le o le vevela. Seʻi tatou vaʻai pe oa ituaiga eseese o loʻo i ai:
Fola vevela mafanafana
O se tasi e maua maualuga maualuga vevela i le tulaga o 28 tikeri i le averesi i lona maualalo tapulaʻa ma 24 tikeri i le maualuga o 900-1000 mita i luga atu o le sami. I totonu o le vevela o le foloa o loʻo faʻailoa mai ai le olaola o vaomatua, o vaomatua laʻau, o savannas ma nisi o eleele matutu ma magaugofie o le lalolagi. I le pito i lalo o le eria o loʻo i Ecuador, tele aofaʻiga o timu e maua ona o le fonotaga o le susū o le matagi mai itu uma e lua.
Fola mafanafana Premontane
E lauiloa foi ile igoa ole semi-mafanafana fola e aofia ai vaega o loʻo tu ai i le va o le 900-1700 mita i luga atu o le sami. E oʻo i le averesi o le vevela o le 18-24 tikeri. Nei o le maualalo mauga ao vaomatua ma orographic timu faia. O lenei timu e mafua mai ia i latou ea feʻaʻei luga o loʻo faʻaputuputuina fausia ao ma maua ai timuga.
Fola vevela mafanafana
E lauiloa foi ile igoa ole mesothermal. O vaega o i le va o 1000-2000 mita i luga atu o le sami. O lona averesi vevela e latalata i 15-18 tikeri, oo atu i le 24 tikeri i nisi eria. I nei latitude le maualuga ao togavao fausiaina ma i subtropical latitude le coniferous vaomatua. Lenei o loʻo iai foʻi le vaʻaiga o timuga timuga i timuga timuga.
Fola malulu malulu
E lauiloa foi ile igoa ole microthermal. O se foloa e maualalo le vevela, i le averesi e uiga ile 15-17 i le 8 tikeri. Latou e masani ona i luga maualuga i le va o 2000-3400 mita i luga atu o le sami. Lea ua oʻo i le tapulaʻa o laʻau, o lea o le maualuga maualuga mo lenei ituaiga o olaga fomu e atiaʻe. Naʻo ituaiga e mafai ona fetuunai i nei tau e mafai ona atiaʻe.
Fola o le fale
O le mafanafana fasi o loʻo i le va 3400-3800 mita i luga atu o le sami ma faʻasolo ifo le vevela mai le 12-8 i le 0 tikeri. O le vevela o le po e oʻo atu i le tulaga malulu ma e oʻo foʻi i le taimi nei o faʻasologa i le kiona. I nisi tulaga e lava timuga, ae o le tele o vai maua o se tapulaʻa.
E masani lava ona tupu i nofoaga maualuluga ma matutu talu mai le taunuʻu mai o matagi uma uma le latou susū i luga o le auala.
Fola malulu
E masani ona tu i le va o le 4.000-4.800 mita i luga atu o le sami ma e tutusa ma le sone o le kiona tumau. Lenei o 'aʻai o loʻo i totonu o le kiona ma o le maualalo o le tau e puipuia ai lo latou liusuavai, faʻaleagaina le la itulagi i le tele o aofaʻi.
Ou te faʻamoemoe o lenei faʻamatalaga e mafai ona e aʻoaʻo atili e uiga i le mafanafana foloa ma o latou uiga.