Climatology

E mautinoa lava ua e le mautonu meteorology ma faʻamatalaga faʻapitoa. O le tau o se mea e faʻapopoleina ai tagata uma aua o le mea na te fuafuaina pe faʻafefea ona ola tagata. Uputuu, aganuu, auala o le olaga, flora, fauna, vao, faatoaga, ma isi. O mea uma e faʻatulagaina e le tau o se eria. Ina ia mafai ona suʻesuʻe fesuiaʻiga e aafia ai le tau o se eria, ua ia i tatou le saienisi taua o le climatology. E faʻatatau ile saienisi o loʻo suʻesuʻeina le tau ma ona eseesega uma ile taimi.

I lenei tusitusiga o le a tatou talanoa ai e uiga i mea uma e fesoʻotaʻi ma le tau.

O le a le climatology

Fausiaina o ao

O se saienisi faʻatatau i le iloaina o aʻafiaga, gaioiga ma iʻuga o le i ai o le tau i se tasi itulagi. Mo se faʻataʻitaʻiga, ina ia mafai ona iloa pe faʻafefea ona vaʻaia e Sepania le eseesega o suiga o le tau ma le tau. e manaʻomia le suʻesuʻeina o faʻamaumauga mai se faʻamaumau umi atu. O le faataʻitaʻiga ma fesuiaiga o climatology e tutusa ma meteorology, ae suesueina i le umi vaitaimi.

I le faaiuga o le aso, o le tau o se eria e leai se mea sili atu nai lo le aofaʻi o uma meteorology i le aluga o taimi. O le seti o meteorological phenomena e faʻailoa mai ai tulaga masani o mea ia e fausia ai le tau i se suʻesuʻega umi. Mo se malamalamaaga sili atu: tatou fai mai o le timu ma le tau faʻatauaina taua o se eria o loʻo faʻamaumau faifai pea i luga o tausaga ma tausaga. E aliali mai e le masani ona timu tutusa pe faia tutusa tau. Ae ui i lea, e moni o nei taua o loʻo i totonu o a latou lava laina e fuafua ai uiga o le tau o loʻo tatou i ai.

O se faʻataʻitaʻiga faigofie o le tau o Sepania. Tatou te fiafia i le vevela o le tau i le taumalulu ma le vevela maualuga i le taumafanafana. Fua faʻaletausaga timuga o le 650 mm. O lona uiga e masani ona timu tutusa? Leai. O mea taua e tusa ma le averesi o timuga faʻaletausaga toetoe lava o taimi uma. Tausaga ma tele timuga o le ai luga ma tausaga ma sili atu timuga o le ai lalo.

O lenei ua suia lalolagi atoa ma le mea ua taua o suiga o le tau. Nei o le faʻatupuina aʻafiaga i le ea ona o le faʻateleina o le greenhouse aafiaga ua mafua ai se suiga i le fesuiaʻiga e fausia ai le tau i le lalolagi atoa.

Aotelega uiga

Tau o le tau

A i ai i se taulaga, itulagi, maupuepue, ma isi. Matou te mauaina se tau eseʻese mai le tau o le atoa eria, ua lauiloa o se topoclimate. E masani lava, e faʻailoa mai i le i ai o se sili atu aʻafiaga i le lotoifale tulaga nai lo isi vaega o le lalolagi. E lauiloa o le microclimate e leai ni vaevaega maualalo ma le tasi e mafai ona matou mauaina i totonu o se potu, i lalo o se laʻau poʻo luga o le tulimanu o se auala. O nei faʻauiga e iloa ai uiga o le bioclimatic architecture.

Tau mafai ona masani i vaitaimi uumi ma tele fuafua ai le atinaʻeina o le faataatiagafaafanua taamilosaga o se itulagi. E faʻatagaina o nisi ituaiga o vao ma ituaiga o eleele atiaʻe faʻamoemoeina i le tau faʻailoga uiga. I vaitau o eleele ma fanua, e fesuiaʻi foʻi suiga o le tau. Taimi suiga ma le tutusa tau mafai suia i totonu o se eria. Mo se faʻataʻitaʻiga, i le taimi aisa, o le tau o se vaega faapitoa eseese i lona atoa.

E tatau ona e maitauina suiga o le vevela, mamafa o le ea, matagi, susū ma timuga. O nei suiga e taʻua o elemeni o le tau. O nei faʻamaumauga e aoina i le nofoaga o le tau. E mafai ona matou aoina nei faʻamaumauga ma saunia laulau o averesi faʻatauaina ua suia i le eseʻese climagrams e faʻaali mai ai ia i matou le eseesega o nei suiga uma ile taimi.

Faʻafefea ona suesue climatology

Climatology o se eria

Ina ia suʻesuʻega faʻamatalaga e tatau ona tatou iloiloina ni nai metotia ia e iloa ai le suiga o le tau ma faʻatulagaina uiga:

  • Fuafuaina Climatology. O le saienisi faʻavae i luga o le faʻamaumauga fuainumera o uiga ua manatu e sili ona taua mo le suʻesuʻega o le tau. Mo se faʻataʻitaʻiga, o le uiga taua o atemosifosi uma elemeni ua faʻamautuina ma le ono mafai ona latou oʻo atu i le ogaoga tau i nisi tulaga ua faʻamautuina.
  • Maoae climatology. O le vaega lea e maua ai se sili atu mataala vaʻaiga o le seti o suiga suiga e mafai ona tatou mauaina i le ea. Mo se faʻataʻitaʻiga, e ala i masini suavai ma thermodynamics, e mafai ai ona tatou faʻamatalaina ia faʻaaliga na tatou maitauina suiga o le ea.
  • Synoptic Climatology. O le auiliiliga o le faʻatulagaina o uma atemosifia elemene. O le mea e faʻamoemoe e ausia o le faʻateleina o le malamalama e uiga i le ea.

Faʻamatalaga tau

Uiga uiga

O le a matou lisiina mea taua e tautuaina ai le faʻailoaina o uiga tau o se eria. O talaʻiga taua e fesoʻotaʻi ma uiga faʻafanua. Sei o tatou iloiloina tasi i latou:

  • Malosiaga la: Ole maualuga ole susulu ole la e afaina ai luga.
  • Latitude: O le mamao lea e tu ai se eria mai le terrestrial Equator, e mamao atu i matu poʻo saute.
  • Le maualuga ma le mapusaga: le maualuga i luga atu o le sami o loʻo tu ai le vaega o loʻo suʻesuʻeina ma le malifa o le mapusaga. O laufanua o le mauga e le tutusa ma laufanua vaomatua poʻo vaomatua.
  • Konetineta: O le nofoaga o le laueleele laueleele aunoa ma se talafatai.
  • O ni mea taua e pei o le tufatufaina o eleele, fanua laugatasi, tele o togavao vao, mauga ma toafa faʻatosinaina nei tau taua.

Se mea e te mautinoa mautinoa o le ea vevela e taua pei elemeni climatological. E mafai ona faʻapea o le ki ma le faʻavae o uiga uma o le tau o se eria. Le fesuiaʻiga sili ona taua e tupu mai ai isi mea taua e pei o le i ai o se ituaiga laʻau ma manu vaʻaia, laufanua, toomaga, ma isi. Lenei vevela faʻailogaina foi le timuga pulega, ea faʻasologa tele ma faʻaputuga ao.

Ou te faamoemoe o lenei faamatalaga oe mafai ona aoao atili e uiga i climatology ma pe faʻapefea ona suʻesuʻeina i le saienisi. E le gata i le aoga e mafai ona i ai.


O mataupu o le tusitusiga e tausisi ia tatou mataupu silisili o amio lelei faʻatonu. E lipotia se mea sese kiliki iinei.

Ia avea muamua ma faamatalaga

Tuʻu lau faamatalaga

o le a le lomia lou tuatusi imeli. O nofoaga e manaʻomia e makaina *

*

*

  1. E tali atu mo faʻamatalaga: Miguel Ángel Gatón
  2. Faamoemoega o faʻamatalaga: Pulea le SPAM, faʻamatalaga pulega.
  3. Tulaga faʻatulafonoina: Lau maliega
  4. Fesoʻotaʻiga o faʻamatalaga: O faʻamatalaga o le a le fesoʻotaʻi atu i isi vaega vagana i tulafono faʻatulafonoina.
  5. Teuina o faʻamatalaga: Faʻamaumauga tuʻufaʻatasia e Occentus Networks (EU)
  6. Aia Tatau: I soo se taimi e mafai ai ona e faʻatapulaʻaina, toe maua ma aveʻese au faʻamatalaga.