Afā Hagibis

Matou te iloa o afa o le teropika e mafai ona faʻateleina vave. Ole toʻatele o latou e iai vasega o le 5 pe tutusa. A oʻo le afa o le teropika i vaega ia e iloa e igoa ole afā poʻo afā. Ole toʻatele o latou e faʻaali mai se laʻititi, faʻamatalaina lelei mata vaʻai e sili ona manino mai, aemaise i satelite ma ata radar. E masani na o uiga ia e faʻailogaina ai le malosiaga o le afā. O le aso o le a tatou talanoa ai Afa o Hagibis, talu ai o ia e sili ona taua i le tulaga o lona mata ma toleniga.

I lenei tusitusiga o le a matou taʻuina atu ai ia te oe mea uma e tatau ona e iloa e uiga i le Afa o Hagibis, ona uiga ma lona faʻavaeina.

Aotelega uiga

Afai tatou te le faʻasino i afā ma afā, o nei mea o loʻo aofia ai vaega e 3: o le mata, o le puipui o mata ma faʻamau o le timu. A tatou talanoa e uiga i le mata o le afa, o loʻo tatou talanoa e uiga i le ogatotonu o le afā o le teropika lea o loʻo taavili ai le tino atoa. I le averesi, o le mata o le afā e masani lava tusa 30-70 kilomita i le lautele. I nisi tulaga e mafai ona oʻo atu i se lapoa lapoʻa, e ui lava e le o le sili ona taatele. Naʻo afa tetele o afā na latou faia. O isi taimi, e i ai le tatou mata e faʻaititia i laʻititi ma sili atu le puʻupuʻu diamita. Mo se faʻataʻitaʻiga, e tatau ona i ai le mataʻutia o le afā o Carmen i le 370 kilomita, o le sili lea ona tele i faʻamaumauga, ae o le Afa o Wilma e naʻo le tasi le mata o le 3.7 kilomita.

O ni afa sousou ma afā e afua ai le mea ua taʻua o le mata lisi poʻo le mata lisi o mata. E tupu pe a fai o le mata o le afā o le teropika e sili laitiiti nai lo masani. Ole mea lea na tupu ile Afā o Hagibis ile tausaga 2019. Ose mata laititi e atili ai ona malosi le afa ile afa ole afa ile mata e taamilo vave. O afa malolosi o le teropika o loʻo iai se mata mautotogi e masani ona fesuisuiaʻi ai i luga o le malosi ona o latou savili.

Faʻatasi ai ma uiga o le Afā Hagibis tatou maua lona mesoscale tele. O lona uiga o se afā e faigata ona vaʻai i tulaga o auala savali ma le malosi o le savili. O leisi vaega iloga o le Afa o Hagibis, i le faʻaopopoga i lona mata afā, o le puipui o mata ma le faʻasologa o faʻataʻitaʻiga o loʻo fai ma sui o vaega uma e taua i afa. I le iuga, o fusi o timuga o ao ia o loʻo faʻatupuina matagi ma e feoaʻi solo ile puipui ole mata. E masani ona oʻo atu i le selau o kilomita le umi ma e faʻalagolago tele i le tele o le afā atoa. O fusi e faʻasolo faʻatatau faʻatatau i taimi uma tatou te i ai i le itulagi i matu ma e masani foʻi ona iai ni matagi ma se malosi tele.

Le faʻateleina ole Afā o Hagibis

O se tasi o mataupu sili ona taua i le tala faasolopito talu mai le fausiaina o afa ma afā na faamauina o le Afa o Hagibis. O se afa fulifao na ui atu i le itu i matu o le Mariana Islands o loʻo tu i le Vasa Pasefika ia Oketopa 7, 2019. Na pasia nei motu pei o o se vaega o le afa o le teropika o loʻo feoaʻi ma matagi tetele mai le 5 kilomita ile itula.

O le mea sa sili ona matilatila e uiga i lenei afa o lona tikeri o le faʻafuaseʻi ona faʻateleina. Ma e i ai le tikeri o le faʻateleina o nai afa ua ausia. Na tupu i le na o le 24 itula i ai matagi o 96 km / h ia i ai matagi o le 260 km / h. O le faʻateleina o lenei saoasaoa i le maualuga o le matagi lagolagoina o se matua seasea ma vave ituaiga o faʻateleina.

I le taimi nei, o le NOAA's Hurricane Research Division o loʻo lisiina naʻo le tasi le afā i le Pasefika i matu sisifo na faʻapea: Super Typhoon Forrest o le 1983. O aso nei, o loʻo avea pea ma afā sili ona malosi i le lalolagi. O le a le mea e sili ona matilatila e uiga i lenei lapoʻa ae o le laʻititi mata e feliuliuaʻi i le ogatotonu ma faʻataʻamilomilo se lapoʻa mata e peiseai ua maileia i totonu. A o alu le taimi, o le lautele o le mata o le afa fulifao na fua ai le 5 maila sami, ae o le sekone lona lua na uuina.

Ole mata ole afā e fai ma ogatotonu ole afā, e le lapoʻa le averesi, ma e taʻu ole mata ole ulu. I aso talu ona faʻavae, na fesoʻotaʻi ai ma le motu le nofoia o Anatahan ma masiʻi ese mai Micronesia. Na faʻavaivaia a o minoi i matu, ma e tusa o le vaiaso mulimuli ane na liua ai ma se afa o le Vaega 1-2 ina ua oʻo atu i Iapani. O le igoa Hagibis o lona uiga o le saoasaoa i le Tagalog, o lona uiga lona igoa.

Maiaʻe Afā Hagibis

Na avea ma mea sili ona leaga na tupu ile paneta talu mai ni nai itula na amata mai le avea ma se afa matagi faigofie lava ile vaega 5 o afa. O le sili ona vave suiga o taimi uma, ma o se tasi o sili ona malosi ona o lona lava malosi . E ala i le faitau i luga o le lisi lisi avea ma afā mataʻutia.

O lona faʻatulagaina, pei o isi afā, na faia i le ogatotonu o le sami. Matou te iloa talu ai ona o le paʻu o le mamafa, e masani ona faʻatumu e le ea le avanoa na tuua e le mataua o le mamafa. O le taimi lava na fafagaina ai le afa i le sami ma taunuʻu ai i le laueleele tele, ua le toe i ai se auala e fafaga ai ia lava ma sili atu, o lea na le maua ai le malosi pe a ulu atu i totonu. O le 1983 Forrest super typhoon, ma e ui lava ona tutusa le saoasaoa o lona saoasaoa, ae sa tau le maua se malosi talu ai le le tutusa o le pine-mata.

O lenei suiga na tele lava mea e fai i ona uiga e le masani ai. O satelite ata na maua na faʻaalia mai sa i ai se laititi mata i totonu o se lapoʻa. Na fusia uma i latou i le faatupuina o le lapoʻa o mata ma faʻateleina lona paoa. O se tulafono aoao, o afa uma e iai le mata o lona lautele e faalagolago ile malosiʻaga o iai. Afai e laʻititi e sili atu ona mataʻutia.

Ou te faʻamoemoe o lenei faʻamatalaga e mafai ona e aʻoaʻo atili ai e uiga i le Afa o Hagibis ma ona uiga.