Oke Osimiri Cortez

Taa, anyị na-aga America na Gulf of California, nke a makwaara aha ya Oke Osimiri Cortez. Ọ bụ obere mmiri dị warawara dị na Mexico n'etiti mpaghara Baja California na steeti Mexico nke Sonora na Sinaloa. Oké osimiri a amarawo nke ọma ebe ọ nwere akụ na ụba na ọtụtụ agwaetiti nwere mpaghara echedoro aha UNESCO nke World Heritage site na 2005.

Ya mere, anyị ga-arara edemede a iji gwa gị njirimara niile, nhazi, ụdị dị iche iche na egwu nke Oké Osimiri Cortez.

Isi atụmatụ

Ọ bụ oke osimiri dị n’akụkụ Oke Osimiri Pasifik. More kpọmkwem na ugwu ugwu nke Mexico n'ụsọ oké osimiri. Ọ nwere mgbatị nke ihe dị ka ihe dịka 160,000-177,000 km2 na mmiri dị ihe dị ka 145,000 km3. A maara ya nke ọma maka inwe mmiri mara mma. Ọ dị ka ebe okike akpọrọ akpọrọ nke nwere mmiri na-ekpo ọkụ dịtụ ntakịrị, dabara adaba maka ịsa ahụ yana ụda olu ojii mara mma. Nke a na - eme ka ọ bụrụ otu n’ime osimiri chọrọ ka paradaịs na mpaghara a dum. Ọ dị ka a ga-asị na ọ bụ paradaịs nkịtị nke ịdị ndụ.

Na mpaghara kachasị obosara nke Oké Osimiri Cortez n'obosara nke ihe dị ka kilomita 241, ebe n'ime ebe kachasị wara wara ọ bụ naanị ihe dị ka kilomita 48. Akụkụ ugwu bụ nke kachasị mịrị ala, ọ bụ ezie na a chọpụtala ụfọdụ ịda mba nke nwere ike iru mita 3.000 na omimi. Ogologo omimi nke oke osimiri dị obere, ebe ọ bụ naanị mita 818. Otú ọ dị, ọ bụghị ihe na-agbanwe agbanwe nke na-egbochi mmepe nke ụdị dị iche iche dị ukwuu.

Okpomọkụ na nnu

Ebe ọ bụ na ọ nwere ezigbo mmiri ọkụ, n'oge ọkọchị, ọ nwere ike iru ogo 24. Mmiri ndị a zuru oke maka ndị na-asa ahụ na ndị njem niile na-eleta ebe ndị a n'oge ọkọchị. Ọzọ, n'oge oyi, oké osimiri na-agbadata gburugburu 9 degrees. Ihe kpatara oke okpomọkụ a dị n’etiti oge ọkọchị na udu mmiri bụ omimi ya dị omimi. Maka na ọ bụ oké osimiri nke na-enweghị oke mmiri ma ọ bụ omimi, mgbanwe mgbanwe ọnọdụ ikuku na-emetụta ya karị. Ebe ọ bụ na ọ nweghị mmiri dị ukwuu, oge nkwalite ahụ na-ebelata ma enwere ike ịhụ nnukwu ọnọdụ okpomọkụ ndị a n'etiti otu oge na nke ọzọ.

N'ime mmiri nke kacha dịrị n'oké osimiri mepere emepe, ọ nwere ike ịkarị okpomọkụ nke 24 degrees. Salinity dịkwa iche na oke ụsọ mmiri niile. Ebe ọ bụ na enwere mmiri nnu nnu nnu dị n'akụkụ akụkụ ọdịda anyanwụ ọdịda anyanwụ ebe enwere nnu nnu dị ukwuu. N’adịghị ka ihe ndị ọzọ na-eme n’oké osimiri ndị ọzọ dị ebe okpomọkụ, mmiri dịtụ ntakịrị nnu ma hụ na mmiri na-asọpụta nke ukwuu. Ebili mmiri nwere mmetụta dabere na mpaghara ebe anyị nọ na okirikiri nke ọnwa. N'ebe ugwu nke Oké Osimiri Cortez mmiri a abawanyela ruo mita 9 n'ihi ebili mmiri.

Osimiri Colorado na-etolite ugwu dị larịị sara mbara na njedebe ikpeazụ ma banye n’ime Osimiri Cortez. Enwere ike ịsị na oke osimiri a nwere Oke Osimiri Colorado dịka ụtụ isi ya. Otu n’ime ihe e ji mara oké osimiri a bụ na agwaetiti dị narị abụọ na iri abụọ na abụọ dị n’ime ya, ọ bụ ezie na ọtụtụ n’ime ha ebighị. Agbanyeghị, ha nwere ọtụtụ ahịhịa na ahịhịa nke na-eme ka ọ bụrụ mpaghara nwere nnukwu akụ na ụba.

Nhazi nke Oke Osimiri Cortez

Enwere ọtụtụ echiche bụ mmalite nke Oké Osimiri Cortez. Ebe ọ bụ na enweghị ike iji eziokwu zuru oke mara ya, amaara ya na ọ bụ oke osimiri na-eto eto. Currentdị ya ugbu a ka enwetara n'oge Miocene mbubreyo. Nke ahụ bụ, na-eme ihe dị ka afọ 4-6. Offọdụ echiche ndị na-akwado mmalite nke osimiri a na-egosi mgbanwe nke akaụntụ n'ọtụtụ oge. Mgbe ọtụtụ mgbanwe, ọ nwere ike ịmepụta site na ụfọdụ usoro tectonic.

Usoro ihe banyere ala nke mere ka e guzobe oke osimiri a mere ihe dika 60 nde afo gara aga. Ọ bụ mgbe ahụ mgbe efere tectonic nke North America na Pacific dị na efere taa na-efu efu. A na-akpọ aha Farallón efere a. Na mbido oge Mesozoic, efere a mara aha Farallon malitere usoro nke ịda mbà. Ọ malitere imi n'okpuru nsọtụ ọdịda anyanwụ nke efere Ebe Ugwu America ma mee ka e guzobe ugwu na ugwu mgbawa. Nke a bụ ebe amụrụ ọtụtụ agwaetiti ndị dị na Oke Osimiri Cortez.

Ihe ndi di iche iche nke Osimiri Cortez

Dịka anyị kwuburu na mbụ, ọ bụ oke osimiri nwere nnukwu ọgaranya n'ụbi dị iche iche. N’agbanyeghi n’ibu pere mpe ma nwekwa naanị otu mmiri mmiri, ọ bụ otu n’ime oke osimiri a kacha amụ amụ n’ụwa. A na - akpọ ya aha ya bụ »akwarium nke ụwa» n'ihi oke akụ na ụba nke ahịhịa na ahịhịa. E mere atụmatụ na shellọ nchekwa ihe dịka ụdị azụ 900, ha dị 90, ihe karịrị ụdị mmiri nnụnnụ 170 na ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ otu ụzọ n'ụzọ atọ nke ụdị anụ mmiri ọ bụla dị n'ụwa. Na mgbakwunye na nke a, anyị nwere ike ịsị na e nwekwara ihe dị ka ụdị mbe 5 ndị ​​na-akpa akwụ ma ọ bụ chọọ nri n'ụsọ ya.

Nke a mere ka ọ bụrụ oke osimiri a na-ahụta ka otu n’ime oke kachasị ukwuu n’ime ọtụtụ ụdị ndụ dị iche iche. Nwere ike ịchọta vaquitas nke mmiri, anụ ọhịa azụ, nduru na-acha akwụkwọ ndụ, nnukwu squid, sardines, whale shark, ịnyịnya Pacific, totoabas, ranisapos, olulu osimiri oliv, gull Californian na turtles, n'etiti anụmanụ ndị ọzọ.

Banyere flora, ọ dịkwa oke ọgaranya. Ọ nwere ahịhịa pụrụ iche n'okpuru mmiri. Enwere ọtụtụ coral akuku mmiri, plankton na macroscopic algae. A na-eme atụmatụ na ha nwere ụlọ nke ihe dị ka ụdị 62 nke algae microscopic na ihe ruru 626 nke algae macroscopic. Otu n'ime ala mara mma mara mma nwere ike ịhụ site n'ụsọ oké osimiri. Ma ọ bụ na ọ na-agbanwe ọnọdụ ndị ọzọ na obere ọdịiche dị n'etiti ahịhịa nke ọma karịa ọzara na ahịhịa ahịhịa jupụtara na aja na nnu, ọkachasị. Ha dị ihe dịka ụfọdụ 696 umu vaskụla osisi na o nwere na ya eke ilekota ebe.

Enwere m olileanya na iji ozi a ị nwere ike ịmụtakwu banyere Oké Osimiri Cortez.