Igwefoto mbara igwe Hubble bụ ngwaọrụ nwere ike ị nweta onyonyo dị elu n'ebughị n'uche oke nke ịnọ n'akụkụ mpụta nke ọkwa ikpeazụ nke ikuku ụwa anyị. Kemgbe e kere ya, e nwere ọtụtụ ndị chọrọ ịma kedu ihe a chọtara teliskop hubble ịbụ onye ama ama.
N'ihi nke a, n'isiokwu a, anyị ga-enye nkọwa nke ihe telescope Hubble achọpụtala na ihe ndị bụ isi e ji mara ya.
Na
Atụmatụ Telescope Hubble
Igwe onyonyo a dị na nsọtụ ikuku. Okirikiri ebe ọ dị bụ kilomita 593 karịa oke osimiri. Ọ na-ewe naanị ihe dịka nkeji iri itoolu na asaa iji gbaa ụwa gburugburu. Ebu ụzọ tinye ya na orbit na Eprel 97, 24 iji nweta onyonyo ka mma na mkpebi dị elu.
N'ime akụkụ ya anyị na-ahụ ya na-eru ihe dị ka kilogram 11.000, ọdịdị cylindrical, 4,2 m na dayameta na 13,2 m ogologo. Dị ka ị na-ahụ, ọ bụ nnukwu teliskop mara mma, ma ọ nwere ike ịfe n'ikuku na-enweghị ike ndọda.
Igwefoto mbara igwe Hubble nwere ike igosipụta ìhè na-eru ya n'ihi enyo ya abụọ. Ngosipụta ahụ dịkwa nnukwu. Otu n'ime ha bụ 2,4 mita na dayameta. Ọ dị mma maka nyocha mbara igwe ebe ọ nwere igwefoto agbakwunyere atọ yana ọtụtụ spectrometers. E kewara igwefoto n'ime ọtụtụ ọrụ. Otu bụ ịse foto nke ebe kacha nta na oghere ọ dabere n'ihi na ha na-egbuke egbuke n'ebe dị anya. Ya mere, ha na-agbalị ịchọta isi ihe ọhụrụ na mbara igwe ma wuo maapụ zuru oke nke ọma.
A na-eji igwefoto ọzọ foto mbara ala ndị ahụ wee nweta ozi ndị ọzọ gbasara ha. A na-eji nke ikpeazụ chọpụta radieshon ma see foto ọbụna n'ọchịchịrị n'ihi na ọ na-arụ ọrụ site na infrared. N'ihi ume ọhụrụ, teliskop nwere ike ịdịru ogologo oge.
Kedu ihe telescope Hubble achọpụtala?
afọ nke eluigwe na ala
Ndị na-enyocha mbara igwe na-eji ụzọ abụọ gbakọọ afọ nke eluigwe na ụwa: ilele kpakpando ndị kasị ochie na ịlele mgbasawanye nke eluigwe na ala. Taa, a na-eme atụmatụ na eluigwe na ụwa adịla ihe dị ka ijeri afọ 13.700, na teliskop Hubble bụ isi ihe e ji amata ya. N'ihi usoro onyonyo nke teliskop ahụ mere kemgbe 1995, nke a na-akpọ "ubi miri emi", ndị na-enyocha mbara igwe enweela ike ileghachi anya azụ n'oge", dị ka Díaz na-ekwu, ma ghọta ihe ụyọkọ kpakpando dị ka mgbe ha malitere, dị ka a ga-asị na ọ bụ eluigwe na ala nke fossils.
Otu n'ime ihe onyonyo a, akpọrọ Hubble's "Ultra Deep Field," ka emere na 2012 wee kpughee ụyọkọ kpakpando ndị kacha dị anya na nke kacha ochie hụtụrụla. N’ihi ịdị anya ha na oge ọ na-ewe tupu ìhè ha erute anyị, ndị ọkà mmụta sayensị na-eme atụmatụ na ihe oyiyi ndị ahụ na-egosi ụyọkọ kpakpando ndị dị n’eluigwe na ala bụ́ ndị dị nanị ihe dị ka nde afọ 800.
Ike ọchịchịrị dị omimi na mgbasawanye nke eluigwe na ala
Eluigwe na Ala anyị na-agbasawanye mgbe niile, ihe a maara dị ka "Hubble constant." Ogologo oge, Ndị ọkà mmụta mbara igwe enweela arụmụka ma mgbasawanye a ọ̀ ga-akwụsịlata ma ọ bụ kwụsị n'oge ụfọdụ na mbara igwe.
Agbanyeghị, onyonyo Hubble na-egosi na ihe dị iche na-eme n'ezie. Site n'ikiri kpakpando ndị na-agbawa tere aka ma na-agwụ ike, nke a na-akpọ supernovae, ka ọtụtụ ijeri afọ na-agafe, teliskop egosiwo na eluigwe na ala na-agbasawanye n'ụzọ na-enweghị ngwụcha nakwa n'ọ̀tụ̀tụ̀ na-arịwanye elu.
Ọ dị ka ikiri ọkụ kandụl, ka a na-ahụkwu ire ọkụ, ka a na-eche kandụl ahụ pụọ. Ihe kpatara mgbasawanye a mgbe niile bụ ọnụnọ nke ihe a na-akpọ ike ọchịchịrị, ike dị omimi nke anyị maara ntakịrị ihe, ma mmetụta antigravity ya pụtara ìhè.
Ihe gbara ọchịchịrị
Okwu gbara ọchịchịrị bụ nnukwu ihe omimi ọzọ nke sayensị. N'adịghị ka ihe anyị nwere ike ịhụ na imetụ aka, ihe gbara ọchịchịrị bụ ihe owuwu nke na-agbatị dị ka ákwà a na-adịghị ahụ anya n'etiti ihe ndị dị na mbara igwe.
Ọ bụ ezie na a naghị ahụ ya anya, ndị na-enyocha mbara igwe ka pụrụ ịhụ mmetụta nke ihe gbara ọchịchịrị site n'ile anya ka ìhè si na-agafe ụyọkọ kpakpando ndị dị anya si agbagọ. A na-akpọ ihe omume a " lensing gravitational ".. Nlensị anya ndọda na-egosi ka ọkụ si agbagọ mgbe ọ na-adaba na nnukwu ihe dị ka ụyọkọ kpakpando, mana ihe gbara ọchịchịrị na-emekwa ka ìhè 'ehulata.
Ọhụụ dị ike Hubble enweela ike ịchọpụta lensị ndọda ndị a gburugburu ụyọkọ ụyọkọ kpakpando. N'ihi mgbagha nke ìhè a nke Hubble gosipụtara, ndị na-enyocha mbara igwe nwere ike ịgbakọ ma chọpụta ebe na ụdị ihe a na-ahụ anya na nke a na-adịghị ahụ anya nke mejupụtara mpaghara a hụrụ.
Nwa onu
Site n'enyemaka Hubble, enwere ike ịchọpụta na ọ fọrọ nke nta ka ọ bụrụ ụyọkọ kpakpando niile nwere oghere ojii n'etiti ha. Igwe teliskop ahụ nwere ike igosi foto mbụ nke gas gbara oghere ojii gburugburu ma, site n'ebe ahụ, nyochaa oke ya ma ghọta nke ọma otú e si kee ya.
N'izu ole na ole gara aga, ọ chọpụtakwara oghere ojii dị n'etiti etiti, ụdị nke siri ike ịchọta. Hubble nwere ike ijide ọnụnọ ya n'ihi na ọ weghaara kpọmkwem oge oyiri kpakpando dị ya nso, ihe omume ndị na-enyocha mbara igwe tụnyere "igbu mmadụ."
Oghere ojii dị n'etiti etiti bụ njikọ na-efu efu na mmalite nke eluigwe na ala nke ndị nyocha chọburu ogologo oge.
Ogidi nke okike
Ikekwe ihe oyiyi kachasị ama nke Hubble sere, "Pillars of Creation" bụ nke mbụ e mere na 1995. Enweghị ike iji teliskop ndị dabeere na ala nweta ọkwa nkọwa nke ụdị ihe oyiyi ndị a.
Onyonyo a na-egosi mpaghara Eagle Nebula, nnukwu mpaghara na-akpụ kpakpando 6.500 ìhè-afọ site na Ụwa. "Ogidi nke Creation" na-egosi ihe dị oke egwu nke radieshon na-emebibeghị, na-enye anyị ohere ịhụ gas na uzuzu niile na-ese n'elu mbara igwe mgbe a mụsịrị ihe ndị dị na mbara igwe, dị ka kpakpando.
Agba dị na foto a na-eme ka mpụta nke kemịkal dị iche iche pụta. Oxygen bụ acha anụnụ anụnụ, sọlfọ bụ oroma, hydrogen na nitrogen bụ akwụkwọ ndụ akwụkwọ ndụ.
ihu na-akpụ akpụ
N'afọ 2019, Hubble wepụrụ foto dị egwu nke ihe dị ka ihu ọbịa… nke mere na NASA wepụtara ya dị ka mmeri Halloween. Otú ọ dị, ọ dịghị ihe karịrị nke mmadụ na foto ahụ. Ihe ọ na-egosi n'ezie bụ nkukota isi n'etiti ụyọkọ kpakpando abụọ. Anya, imi na ọnụ nke 'ọbịa' Ihe mejupụtara ha bụ uzuzu na gas sitere na ụyọkọ kpakpando ndị na-adakọta ọnụ.
Enwere m olileanya na site na ozi a, ị ga-amụtakwu banyere ihe teliskop Hubble achọpụtala.